Wypowiedzenia

Witam Was serdecznie,
na pewno cieszycie, że dziś ostatni dzień nauki w tym tygodniu:) A przed nami nieco dłuższy weekend.

Zanim jednak będziemy odpoczywać, poświęćmy kilka chwil gramatyce.


1. Wiosna jest piękną porą roku.
2. Wiosna to piękna pora roku.

Czy dostrzegacie różnicę między tymi dwoma wypowiedzeniami?

Jeżeli powiedzieliście sobie: W jednym jest czasownik, a w drugim go nie ma, to odpowiedzieliście dobrze;)

Czy pamiętacie jak nazywa się wypowiedzenie zawierające czasownik w formie osobowej czyli orzeczenie?
Jeżeli odpowiedzieliście: zdanie, to punkt dla was;)

A jak nazywamy wypowiedzenie bez orzeczenia (ale praktycznie można je tam wstawić)?
Brawo Wy, jeżeli odpowiedzieliście, że to równoważnik zdania.

Gdy orzeczeń jest więcej niż jedno mówimy o zdaniach złożonych.
Jedno orzeczenie oznacza zdanie pojedyncze.

Wyrazy w zdaniach jak ludzie: grupują się i wchodzą w związki.

Generalnie grupy są dwie, a ich przywódcy to podmiot i orzeczenie.

Mały chłopiec długo wpatrywał się w wymarzone buty.

grupa podmiotu - to podmiot wraz z określeniami
grupa orzeczenia - to orzeczenie wraz z określeniami

Związki również możemy wyróżnić dwa, a w każdym z nich wyraz nadrzędny (wiadomo, ktoś musi rządzić) i podrzędny. 

Związek główny - to związek podmiotu i orzeczenia. Jak myślicie, kto rządzi? Głową w tym związku jest podmiot, ponieważ to on narzuca formę gramatyczną. Np. Jeżeli podmiot jest w rodzaju męskim i liczbie pojedynczej to orzeczenie również będzie w rodzaju męskim w liczbie pojedynczej. 

Związki poboczne to związki pozostałych wyrazów np. podmiotu i przydawki lub orzeczenia z okolicznikiem.

Na kolejnej lekcji poznacie jeszcze inne relacje, w jakie wchodzą wyrazy w zdaniu. Tyle informacji na dziś wystarczy. 

W zeszycie zapiszcie temat: Powtórzenie wiadomości o wypowiedzeniach. Przepiszcie to, co zapisane ogrubioną czcionką i na kolorowo. Dla utrwalenia zróbcie zadania: 3 str. 228, 1 str. 229. 
Nie wysyłajcie mi ich jednak dziś, ponieważ jeszcze w poniedziałek będziemy kończyć temat. 
Po weekendzie rozpoczniemy też cykl spotkań z Anią. 

Pozdrawiam i życzę udanej majówki!
M.